بیاتا گل برافشانیم و می درساغر اندازیم / فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم
علی میرفطروسبخش نخست*تجدّد آمرانۀ رضاشاه کوشید تا جامعۀ ایران را از «اُمّت» به «ملّت» تبدیل کند و هویّت ملّی را جایگزین هویّت اسلامی نماید.در عصر رضا شاه اگر «منتسکیو» هم در ایران حکومت می کرد،به «اقتدارگرائی» و «تجدّدِ آمرانه» توسّل می جُست.*آیت الله خمینی: «خدا می داند در زمان رضا شاه چه کشيديم… او با…
کوروش کلهر بر اساس قانون اساسی ایالات متحده، اعلام جنگ رسمی از وظائف، تنها کنگره آمریکاست. این قاعده حقوقی، در ظاهر، مانعی برای دولت‌های آمریکا در ورود به جنگ‌های جدید است. اما تجربه چند دهه اخیر نشان داده که رؤسای‌جمهور آمریکا بارها توانسته‌اند بدون اعلام رسمی جنگ و بدون رأی‌گیری در کنگره، وارد درگیری‌های نظامی…
علی میرفطروس مسئلۀ ظهور رضا خانِ سردارسپه و تجدّدِ دورانِ رضاشاه از مباحثِ مشاجره انگیز در تاریخ معاصر ایران است که بخاطر سیطرۀ تحلیل های حزب توده، این مسئله نیز (مانند رویداد ۲۸ مرداد۳۲ و غیره) از حوزۀ «موضوعات تاریخی» خارج و به منازعات سیاسی – ایدئولوژیک آلوده شده است،به همین جهت،بنده با نظر بسیاری…
امیر طاهری«عالی‌ترین ۱۰۰ روز اول یک رئیس‌جمهوری در تاریخ آمریکا». با این عبارت است که دونالد ترامپ و هواداران او نخستین ۱۰۰ روز ریاست‌جمهوری او را جشن گرفته‌اند. سنت داوری ۱۰۰ روزه اول درباره یک رئیس‌جمهوری را فرانکلین روزولت آغاز کرد. او که در روند طوفانی سقوط اقتصادی به کاخ سفید راه یافته بود، در…
کوروش کلهر آنچه این روزها بعنوان اختلاف میان آمریکا و اسرائیل در قبال جمهوری اسلامی به‌چشم می‌خورد، در واقع بخشی از یک سناریوی هماهنگ و حساب‌شده برای سردرگم‌سازی، فریب و در نهایت بی ثبات‌سازی ساختار قدرت در تهران است. بازی کلاسیک «پلیس خوب – پلیس بد» که بارها در صحنهٔ سیاست جهانی تجربه شده، این‌بار…
امیر طاهری «به ما دروغ گفتند!»، «انقلاب ما را دزدیدند»، این دو جمله را بارها از زبان آنانی که در انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ در ایران شرکت کردند، شنیده‌ایم، اما شاید در هیچ جا این فریاد درد تاثیری را که در «لولیتا‌خوانی در تهران» دارد، عرضه نکند. نزدیک به ربع قرن پیش، هنگامی که رمان نیمه‌اتوبیوگرافیک…
مهدی میرسعیدی ایران امروز با یکی از جدی‌ترین بحران‌های تاریخ معاصر خود روبروست؛ بحرانی چندلایه که هویت، سیاست و ساختار اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است. در چنین وضعیتی، ملی‌گرایی به عنوان یک راهبرد فکری و اجتماعی می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در گذار از بحران و ایجاد چشم‌اندازی روشن برای آینده ایران ایفا کند. ملی‌گرایی…
بابک سینا انقلاب‌ها در تاریخ بشر، زمانی به ثمر نشسته‌اند که از مرزهای جغرافیایی فراتر رفته و به یک خواست مشترک انسانی بدل گشته‌اند. در این میان، نسل دوم ایرانیان در تبعید، به‌واسطه جایگاه منحصربه‌فرد فرهنگی، زبانی و اجتماعی خود، می‌توانند نقشی اساسی در جهانی‌سازی انقلاب ملی ایران ایفا کنند. آنان پل ارتباطی میان ملت…
سپیده صفاریان من یک معلمم. سال‌هاست کنار کودکان ایستاده‌ام؛ دیده‌ام اشک‌هایشان را، دردهایشان را، ترس‌های پنهان پشت چشم‌های معصومشان را، اما امروز خبری خواندم که بغض را در گلویم کاشت و جانم را لرزاند. در یکی از روستاهای سنندج، معلمی به خاطر گم شدن شارژر تلفن همراهش، دانش‌آموزان مدرسه را آن‌چنان به شدت کتک زده…
مرداویج زیاری جهان در حال گذار از ساختارهای سنتی صنعت و انرژی به سوی الگوهای نوین مبتنی بر فناوری‌های پاک، منابع تجدید پذیر و پیشرفت‌های نوظهور در حوزه هم‌جوشی هسته‌ای یا نیوکلیر فیوژن (Nuclear Fusion) است. این تحول عمیق، در بستری از چالش‌های همزمان نظیر رشد پُرشتاب جمعیت جهانی، بحران فزاینده امنیت مواد خوراکی، و…
امیر طاهریدر حالی که پادشاهی مشروطه به‌عنوان گزینه‌ای برای بازگرداندن حق حاکمیت ملی، لااقل در دوران گذار از جمهوری اسلامی، هر روز نیرومندتر می‌شود، بعضی هم‌میهنان همچنان می‌کوشند تا با تخطئه این گفتمان، به ادامه وضع موجود کمک کنند. آیا می‌توان نظر آنان را تغییر داد؟ برای آنان که مخالفت خود با پادشاهی مشروطه را…
مریم عادلخانیبنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اخیراً اظهاراتی را مطرح کرد که برای ما، فعالان سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، صرفاً یک تهدید مرسوم نظامی نبود. این سخنان، برای بسیاری از ما، نشانه‌ای جدی و آشکار از ورود ایران به یکی از حساس‌ترین و شاید تعیین‌کننده‌ترین بزنگاه‌های تاریخ معاصر خود بود. نتانیاهو صراحتاً اعلام کرد که تنها…
امیر طاهری در یکی از آخرین کتاب‌های خود، فریدون هویدا، نویسنده و دیپلمات برجسته ایرانی، از مردی سخن می‌گوید که با یک زنگ تلفن شدید در نیمه‌شب از خواب می‌پرد. صدایی در تلفن از او می‌پرسد: «شما کی هستید؟» این پرسش قاعدتا می‌بایستی از تلفن‌کننده می‌شد. اما قهرمان یا ضد‌قهرمان «شب‌های فئودال» را به فکر…
کاملیا انتخابی فرد چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا را به صراحت لهجه و عدم سیاست‌ورزی متداول بین سیاسیون می‌شناسند. این ترامپ بود که ماه گذشته باوجود پرده‌پوشی تهران، خبر ارسال نامه به آیت‌الله خامنه‌ای را رسانه‌ای کرد، و در حالی‌که سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی صبح دوشنبه ۱۷ فروردین گفته بود که آمریکا واکنشی به…
احمد پورمندی در حالی که مخالفان حکومت، هنوز توانایی عرض اندام فیصله‌بخش را ندارند، به نظر می‌رسد که زمزمه حذف خامنه‌ای هم در درون حکومت و هم در خارج از مرزها دارد قوت می‌گیرد. قبلا اسرائیلی‌ها به تلویح و تصریح، به امکان حذف «عالی‌ترین مقامات» اشاره داشتند. دیروز در مناظره الویری با شکوری راد، در…
مریم عادلخانیمقدمهپیش از ورود به بحث اصلی، ضروری است که این سؤال را مطرح کنیم: چرا موضوع جنسیت‌گرایی تا این اندازه اهمیت دارد؟ در نگاه نخست، این مسئله ممکن است صرفاً یک بحث جامعه‌شناختی به نظر برسد که ارتباطی مستقیم با مبارزه علیه دیکتاتوری ندارد. اما اگر دقیق‌تر بررسی کنیم، درمی‌یابیم که بسیاری از حکومت‌های…
امیر طاهری در هفته‌های اخیر، پیوستن بعضی شخصیت‌ها و گروه‌های سیاسی‌ــ‌اجتماعی که به‌درستی یا نادرستی چپ خوانده می‌شوند، به جنبش پادشاهی مشروطه برای دوران گذار، بحث‌های فراوانی برانگیخته است. بعضی شرکت‌کنندگان در این بحث تاکید می‌کنند که هیچ فرد یا گروهی نمی‌تواند خود را چپ‌گرا بخواند و در همان حال از پادشاهی در هر شکل…
علیرضا نوری‌زاده بعد از سال ۱۳۴۲ و اعدام طیب و طاهر حاج‌رضایی که از گنده‌لات‌ها و تاجران میوه بودند، بساط زورگیری و لات‌بازی عملا تا حدود زیادی جمع شد. طیب که از خمینی لقب شهید گرفت، کمتر از یک سال پیش از ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در نزاعی با ناصر حسنخانی، معروف به ناصر جگرکی (به…
علی رسولی رفیق‌دوست در مصاحبه‌ای جنجالی که روز ۱۸ اسفند منتشر شد با لبخندی بر لب اعتراف کرد که فرمان ترور شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر پهلوی، غلامعلی اویسی، فرماندار نظامی تهران در مقطع انقلاب ۵۷، شهریار شفیق، پسر اشرف پهلوی، «قرتیه» و دیگر ترورهای خارج کشور را صادر کرده است. منظور از قرتیه، «فریدون فرخزاد»،…
اسماعیل نوری علا همانگونه که اغلب خوانندگان این مطلب باخبرند، در روز 28 بهمن سال جاری کنفرانسی در شهر مونیخ آلمان با حضور شاهزاده رضا پهلوی و شرکت 33 سازمان سیاسی قدیمی و جدید برگذار شد. از طرف حزب سکولار دموکرات ایرانیان، که من هم عضو آن هستم، آقایان شهرام عباسپور (دبیر اجرائی حزب) و…