ویکی پدیا
میراث فرهنگی به کلیهٔ آثار باقیمانده از گذشتگان گفته میشود که دارای ارزش فرهنگی باشد. این آثار میتواند دربرگیرندهٔ آثار ملموس (مانند بناهای باستانی) یا آثار ناملموس (مانند آداب و رسوم یک منطقه) باشد که امروزه در حفظ آن برای آیندگان میکوشند.
میراث فرهنگی منحصربهفرد، غیرقابل جایگزینی و در میان نسلها از ارزش و احترام برخوردار است. چیزهای کوچکتر ازجمله آثار هنری و دیگر شاهکارهای فرهنگی در موزهها و گالریهای هنری گردآوری میشوند در حالی که برخی دیگر همچون بناهای باستانی در مجموع یک میراث فرهنگی شناخته میشود.
گونههای میراث فرهنگی
اموال فرهنگی
اموال فرهنگی (میراث مادی) دربرگیرندهٔ میراث فرهنگی فیزیکی یا ملموس هستند مانند بناها و مکانهای تاریخی، آثار باستانی، مجسمهها، کتابها، اسناد، آثار هنری، ماشینها و دیگر ساختههایی که گمان میرود برای آیندگان ارزشمند باشند. این اموال، شامل اشیایی است که از نظر باستانشناسی، معماری، علوم یا فناوری برای یک فرهنگ معین بااهمیت باشند.
میراث مادی، به نوبهٔ خود، شامل میراث منقول (که به آسانی از جایی به جای دیگر قابل انتقال است) و میراث غیرمنقول (که قابل انتقال به جای دیگری نیستند) میشود. در گذشته و به ویژه در قوانین ملی کشورها میان میراث منقول و غیرمنقول، تفاوت زیادی وجود داشت و ارزش تاریخی بیشتر به یادمانها، اشیای عتیقه و کارهای هنری معطوف بود. لیکن در سدههای اخیر، اهل فن بر کمرنگ کردن مرز میان میراث منقول و غیرمنقول و یکپارچهسازی تمام وجوه میراث تمایل بیشتری نشان دادهاند.
جنبهها و رشتههای حفظ میراث ملموس عبارتند از:
بایگانیشناسی
حفظ و مرمت
حفاظت هنری
حفاظت معماری
حفاظت فیلم
حفاظت گرامافون
حفاظت دیجیتال
میراث فرهنگی ناملموس (معنوی)
مقالههای اصلی: میراث فرهنگی و معنوی بشر و فهرست میراث فرهنگی و معنوی یونسکو
میراث فرهنگی ناملموس به جنبههای غیر فیزیکی یک فرهنگ گفته میشود و اغلب آداب و رسوم جامعه در یک دورهٔ زمانی را دربر میگیرد یا راه و روش رفتار در جامعه که معمولاً قوانین رسمی عمومی برای کارکرد در یک فضای فرهنگی خاص هستند. به عبارت دیگر میراث معنوی شامل بخشی از فرهنگ ماست که به شکل شفاهی و سینه به سینه به ما به ارث رسیدهاست.
این موارد شامل ارزشهای اجتماعی، هنرهای نمایشی، هنرهای دستی و سنتی، سنتها، آداب و رسوم و روشها، باورهای زیبایی شناسانه و معنوی، بیان هنری، زبان و دیگر جنبههای کارکردهای انسانی است. بهطور کلی حفظ میراث معنوی دشوارتر از حفظ میراث فرهنگی مادی است.
میراث معنوی یا به عبارت دیگر میراث غیرملموس بخش اساسی فرهنگ هر جامعه را تشکیل میدهد. تمامی آثار به جا مانده از فرهنگهای مختلف، معرف اندیشه و فرهنگ معنوی حاکم بر آن جوامع میباشد. در حقیقت معنویات بشر به صورت آثار مادی، فرهنگی و تاریخی تجلی مییابد و جنبهٔ ملموس میراث معنوی را ایجاد مینماید. میراث فرهنگی، حقیقت فرهنگی هر ملت است و رکن اساسی آن بهشمار میرود که در حقیقت همان جوهر یا اصل فرهنگ هر قوم را تشکیل میدهد. توجه به میراث معنوی از این نظر حائز اهمیت است که در مقابل یکسانسازی فرهنگی در جهان میتواند مقاومت نماید. با حمایت از فرهنگهای گوناگون و توجه به آنها میتوان در مقابل جهانی شدن ایستادگی نمود و از هویت فرهنگی حفاظت کرد.
جنبههای حفظ میراث ناملموس عبارتند از:
فولکلور
تاریخ شفاهی
حفظ زبان
میراث طبیعی
میراث طبیعی نیز بخش مهمی از میراث جوامع است که دربرگیرندهٔ حومهٔ شهر، محیط زیست طبیعی از جمله گیاهان و جانوران به عنوان «تنوع زیستی» و عناصر زمینشناسی (از قبیل کانی شناسی، ژئومورفولوژی، فسیلشناسی و…) به عنوان «تنوع زمین» است. این گونه از مناطق میراثی، با جذب گردشگران خارجی و داخلی، اغلب به عنوان بخش مهمی از صنعت گردشگری یک کشور ایفای نقش میکنند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این نوشته، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع نهاد مردمی را منعکس نمیکند.