ناصر اعتمادی
ژورژ مالبرونو ، خبرنگار فیگارو، پس از سفری چند روزه به ایران گزارشی مفصل در این نشریه دربارۀ عصیان زنان و جوانان، نافرمانی مدنی و چالش های رژیم اسلامی در ایران منتشر کرده است. مالبرونو در آغاز گزارش خود با اشاره به خودداری فزایندۀ زنان از تحمل حجاب اجباری نوشته است که صحنه‌هایی که او این روزها در خیابان‌های تهران و دیگر شهرهای ایران مشاهده می‌کند تا همین یک سال پیش غیرقابل تصور بودند.
مالبرنو نوشته است : این تغییرات چشمگیر در سپهر عمومی - رفت و آمد و حضور فزایندۀ زنان و دختران بدون حجاب اجباری- بیش از هر چیز مرهون شجاعت و مبارزۀ خود زنان و ترس قدرت حاکمه از رویارویی با دختران هستند، هر چند بعید نیست که حکومت بکوشد – در صورتی که اعتماد به نفس از دست رفتۀ خود را بازیابد – از نو با خشونت حجاب اسلامی را به زنان و جامعه تحمیل کند.
مالبرنو نوشته است که در عرض هشت ماه چهرۀ ایران تغییر یافته است : حدود بیست درصد زنان ساکن تهران حجاب اجباری را کنار گذاشته‌اند. این رقم در شمال پایتخت به شصت درصد می‌رسد و در کاشان و حتا شهرهای سنتی نظیر کرمان، روز به روز بر شمار زنان بدون حجاب اجباری افزوده می شود.
خبرنگار فیگارو می افزاید : برای اولین بار طی ٤٤ سال گذشته زنان ایران توانستند با مبارزۀ خود امتیازی را، ولو اندک، آنهم در سایۀ یکی از محافظه‌کارترین دولت‌های حکومت اسلامی به دست آورند، هر چند حکومت اسلامی هنوز سر پا است و اعتراضات خیابانی پایان یافته است. خبرنگار فیگارو البته یادآوری می‌کند که بهای این "امتیاز" شکننده کشته شدن بیش از پانصد تن از معترضان، دستگیری و حبس هزاران تن از آنان و اعدام شماری از بازداشت شدگان بوده است.
گزارشگر فیگارو سپس افزوده است : از جمله مناظر دیگری که این روزها در خیابان‌های تهران تازگی دارند غیبت آخوندهای عمامه به سر است. خبرنگار فیگارو به نقل از یک ناظر می افزاید که علت این امر عمامه‌پرانی‌ها جوانان در معابر عمومی است که باعث شده آخوندها دیگر با لباس روحانی در ملاء عام ظاهر نشوند یا از خانه‌های خود بیرون نیایند.
فیگارو می افزاید که حکومت اسلامی برای مقابله با زنان و سرپیچی آنان از رعایت حجاب اجباری بیهوده می کوشد با بستن اماکن و فروشگاه ها مردم را رو در روی یکدیگر قرار بدهد، زیرا خود از رویارویی مستقیم با زنان بسیار بیمناک است.
فیگارو می افزاید که پایه های سنتی و شدیداً مذهبی حکومت به رهبران جمهوری اسلامی فشار می آورند که موج فزایندۀ بی حجابی را به هر طریق مهار کنند، هر چند رژیم اسلامی خوب می داند که نمی تواند در رویارویی با زنان راه افراط را در پیش بگیرد. حمیدرضا ترقی، رهبر گروه مؤتلفه، به خبرنگار فیگارو گفته است که نباید با فشار و ارعاب زنان را ناگزیر از پذیرش حجاب اسلامی کرد.
حسین کنعانی مقدم از فرماندهان قدیمی سپاه پاسداران نیز به خبرنگار فیگارو گفته است که جنبش زنان و خودداری آنان از تحمل حجاب اجباری "جنبشی طبیعی است و نمی‌توان با احساسات نسل جوان مقابله کرد." او در ادامه گفته است که باید پوشش زنان را در ملاء عام آزاد گذاشت، اما، در ادارات ظوابط و محدودیت‌هایی تحمیل کرد.
خبرنگار فیگارو از مقابلۀ زنان با حجاب اجباری به عنوان نافرمانی مدنی یاد کرده است. او فروپاشی حکومت اسلامی را در کوتاه مدت غیرقابل تحقق دانسته و در توضیح دلایل ناکامی اعتراض‌های ماه‌های اخیر گفته است که مهمترین عامل ناکامی این اعتراض‌ها فقدان سازمان و سازماندهی، به ویژه یک اپوزیسیون و بدیل معتبر قدرت در خارج از کشور و همچنین نبود یک اتحاد فعال میان جنبش دانشجویی و مردم بود. فیگارو نوشته است که در جامعه‌ای سرخورده و ناامید قدرت فردگرایی بر تلاش جمعی همچنان می‌چربد.
یک دیپلمات خارجی به خبرنگار فیگارو گفته است : نیروی بالقوۀ یک انقلاب احتمالی در ایران اتحاد دانشجویان و طبقۀ تهیدستان است که دیگر تاب تحمل وضعیت موجود را ندارند. همین منبع افزوده است که در مقابل اختاپوس نظام امنیتی رژیم اسلامی اعتراض‌های خیابانی نتوانستند ساختارهای زیرزمینی را برای دوام خود بسازند.
دیپلمات‌های دیگر به گزارشگر فیگارو گفته اند : مادام که ریزش نیروها و شکاف در درون نظام حاکم بر ایران روی ندهد، نیروهای امنیتی تغییر اردو نخواهند داد.
فیگارو سپس افزوده است : اگر چه خیزش عمومی در ایران خاموش شده، اما، آتش زیر خاکستر همچنان باقی است. فیگارو به نقل از مدیر مسئول روزنامۀ "شرق"، مهدی رحمانیان، افزوده است که جرقۀ خیزش بعدی را نه اعدام‌ها، بلکه هزینه‌های سرسام آور زندگی خواهند زد. سعید لیلاز وضعیت اقتصادی کشور را فاجعه‌بار خوانده و گفته است که "ابرتورم" تا پایان سال به هشتاد درصد خواهد رسید.
در چنین وضعیتی، به نوشتۀ فیگارو، منطق حکم می‌کند که حکومت اسلامی ایران مذاکرات اتمی خود را با قدرت‌های غربی برای رفع تحریم‌ها از سربگیرد. خبرنگار فیگارو خود سپس افزوده است : اما، رهبران ایران چنین مذاکراتی را به سود خود نمی‌دانند و خواستار ازسرگیری آنها نیز نیستند. به نوشتۀ مالبرنو، بسیاری از رهبران جمهوری اسلامی و فرزندان‌شان از محل دور زدن تحریم‌ها سودهای کلانی به جیب می‌زنند و اتفاقاً علی شمخانی از نزدیکان خامنه‌ای به همین دلیل از دبیری شورای عالی امنیت ملی کنار گذاشته شد. به گفتۀ فیگارو، فزرندان علی شمخانی مخفیانه سرگرم دادوستد نفت با چین بودند و معاون پیشین او، علیرضا اکبری، جاسوس بریتانیا از آب در آمد و به همین خاطر نیز اعدام شد.
برگرفته از ار.اف.ای
