حامد محمدی
دولت بایدن هرگونه پیام به جمهوری اسلامی در مورد آغاز مذاکرات اتمی با هدف «احیای برجام» را تکذیب کرد.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید «برجام در دستور کار واشنگتن نیست» و ایالات متحده «حمایت از جنبش آزادیخواهانه مردم ایران» و مقابله با ارتباطات امنیتی میان جمهوری اسلامی و روسیه را در اولویت خود قرار داده است.
وی روز چهارشنبه ۴ ژانویه (۱۴ دیماه) در اولین کنفرانس خبری وزارت خارجه در سال ۲۰۲۳ تأکید کرد جمهوری اسلامی فرصت بازگشت به برجام را از دست داد و ماههاست که ما فقط شاهد وعدههای پوچ و توخالی از سوی مقامات ایران هستیم.
اظهارات ند پرایس واکنشی به ادعاهای مقامات رژیم ایران است که در هفتههای اخیر چند بار ادعا کردند آمریکا برای آغاز مذاکرات پیام فرستاده و همچنان به دنبال احیای برجام است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما میگوید «ما این شایعات را شنیدهایم اما مسائلی است که فقط از طرف جمهوری اسلامی مطرح میشود.»
کریستوفر برگر سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز پیش از این گفته بود «تمرکز ما در حال حاضر بر مذاکرات نیست، بلکه ایستادن در کنار مردمی است که برای زندگی در آزادی و کرامت به خیابانها آمدهاند و تمرکز ما افزایش فشار بر تهران از طریق تحریمهای احتمالی است تا ظلم علیه مردم را متوقف کند.»
شماری از مقامات سیاسی و امنیتی جمهوری اسلامی که اعتقاد دارند خیزش مردم توطئه غربیهاست ادعا کرده بودند «اغتشاشات شکست خورد و آمریکاییها فهمیدهاند اشتباه کردهاند و اکنون برای مذاکره پیغام میدهند!»
در روزهای اخیر شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز ادعا کردند که مذاکرات اتمی به زودی آغاز خواهد شد. روزنامه «کیهان تهران» از «التماس آمریکا برای مذاکره بعد از ناکامی در آشوبها» نوشت. اما برخی مقامات و تحلیلگران و رسانههای حکومتی میگویند در جریانات اخیر هدف براندازی نظام است.
در این میان، روزنامه «اسرائیل هیوم» گزارش داد که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا روز سهشنبه ۳ ژانویه (۱۳ دیماه) به همتای اسرائیلی خود الی کوهن گفت که برجام کم و بیش مُرده است.
در عین حال یک مقام ارشد آمریکایی در گفتگو با «المانیتور» این گزارش را تکذیب کرد. با این حال ایالات متحده و اسرائیل نقطه مشترکی در تمرکز بر سرکوب وحشیانه مردم ایران توسط جمهوری اسلامی و حمایت آن رژیم از روسیه در جنگ با اوکراین پیدا کردهاند.
المانیتور مینویسد شانس برای احیای برجام به حداقل رسیده و فشارها علیه جمهوری اسلامی به شدت افزایش پیدا کرده است.
میگویند وقتی کشتی شروع به غرق شدن میکند، موشها قبل از همه از کشتی فرار میکنند. واقعیت این است که بدون برجام جیب رژیم ملاها و سپاه خالی و خالیتر میشود. محمدجواد ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی قبلاً هشدار داده بود «اگر کشتی سوراخ بشود همه غرق میشویم.» اخیراً سردار سرتیپ پاسدار محمدحسین سپهر جانشین ستاد کل نیروهای مسلح گفت «بعضیها نامه نوشتند و از رهبری خواستند تا با آمریکا کنار بیاییم.»
در شرایط فعلی طرفی که برای «احیای برجام» به هر دری میزند جمهوری اسلامی است. وزارت خارجه رژیم رسماً اعلام کرده آماده امضای برجام است.
هر چه تنگنای ملاها و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیشتر میشود دلالهای سیاسی و لابیگران و اندیشکدههایی که در عمل مبلّغ و پیشبرنده سیاستهای جمهوری اسلامی بودند حساب کار بیشتر دستشان میآید.
نایاک که از حامیان اصلی جمهوری اسلامی و احیای برجام و معامله آمریکا با رژیم ملاها بود اخیراً اعلام کرد که از «تغییر رژیم» حمایت میکند. علی واعظ عضو شورای آتلانتیک که چندین مقاله و مصاحبه در مورد ضرورت توافق مقامات واشنگتن با جمهوری اسلامی دارد اکنون روی ارسال تسلیحات از ایران به روسیه تمرکز کرده است!
انگیزه دولتهای غربی از فشار به تهران لزوماً یکسان نیست. به عنوان مثال موضع رسمی دولت آلمان حمایت از حقوق اساسی مردم ایران در مقابل ظلم و ستم حکومت به مردم اعلام شده است اما بریتانیا بیشتر روی ارسال پهپاد و تسلیحات از جمهوری اسلامی به روسیه تمرکز دارد. با اینهمه به روشنی دیده میشود که در مجموع آنها مواضع سرسختانهای علیه رژیم ایران گرفتهاند.
اینهمه در حالیست که برجام مستقیم مربوط به فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی است. توافقی سیاسی- امنیتی که سال ۲۰۱۵ به واسطهی معاملات پنهان بین دولت باراک اوباما و جمهوری اسلامی منعقد شد اما دوام نیاورد. غلامرضا انصاری معاون سابق اقتصادی وزارت خارجه جمهوری اسلامی میگوید «پرونده احیای برجام از حیطه وظایف وزارت خارجه خارج شده است.»
وی توضیح داده «با گذشت بیش از چهار ماه از آخرین دور مذاکرات و با کنار کشیدن غرب از روند گفتگوهای احیای برجام پس از با بالا گرفتن دامنه اعتراضات داخلی در ایران، تهران تصمیم گرفته است تا روند دستیابی به توافق را مجدداً احیا کند.»
برگرفته از کیهان لندن